اثرات اجتماعی، راهبردها و درک از آینده ی کاری در شرایط خشکسالی مورد مطالعه: باغداران انجیرستان های استهبان

ایران و بویژه استان فارس طی سال های اخیر خشکسالی را با شدت های متفاوت تجربه کرده است. خشکسالی نه تنها یک فرایند نامطلوب فیزیکی بلکه یک فرایند نامطلوب اجتماعی نیز قلمداد می شود. جوامع کشاورزی، به ویژه آن هایی که فعالیت کشاورزی را به صورت دیم انجام می دهند، جوامعی آسیب پذیر هستند. ویژگی های خاص فرهنگی و اجتماعی هر جامعه می تواند در میزان اثرپذیری، درک از شدت حادثه و اینکه آن جامعه چگونه با آن حادثه برخورد کند اثر گذار باشد. این تحقیق با هدف کلی تبیین اثرات اجتماعی خشکسالی، تمایل باغداران به ادامه ی باغداری انجیر و میزان استفاده از تعدیلگرهای فنی برای مقابله با خشکسالی در بین باغداران انجیر شهرستان استهبان استان فارس و عوامل موثر بر هر کدام از سه بعد ذکر شده، به منظور ارائه ی راهکارهای مطلوب برای کاهش خسارت و آسیب پذیری باغداران در مواجهه با خشکسالی طراحی و اجرا گردیده است. جهت دستیابی به هدف کلی تحقیق از فن پیمایش استفاده شد. با استفاده از نمونه گیری سیستماتیک، تعداد 246 نفر از باغداران انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که باغداران در چهار زمینه ی، سرمایه ی اجتماعی درون گروهی، سرمایه ی اجتماعی برون گروهی، تفاهم خانوادگی و سلامت و رفاه در دوره ی خشکسالی نسبت به شرایط قبل از خشکسالی وضعیت نامناسبی پیدا کرده اند. یافته های پژوهش نشانگر میزان پائین بودن بعد فنی باغداران و همین طور پائین بودن تمایل باغداران به ادامه ی باغداری انجیر با توجه به خشکسالی می باشد. طبق یافته های پژوهش، عوامل موثر بر اثرات اقتصادی خشکسالی؛ میزان مالکیت زمین، اختلاف درآمد و بعد خانوار، عوامل موثر بر اثرات اجتماعی خشکسالی؛ اثرات اقتصادی خشکسالی، تعداد درخت انجیر، سن باغدار، درصد درآمد از باغداری انجیر و تحصیلات باغدار بودند، از عوامل تأثیرگذار بر میزان استفاده از تعدیلگرهای فنی در شرایط خشکسالی، اثرات اقتصادی خشکسالی، سن باغدار، اثرات اجتماعی خشکسالی و درصد درآمد از باغداری انجیر و در نهایت عوامل موثر بر میزان تمایل باغدار به ادامه ی باغداری انجیر؛ اثرات اجتماعی خشکسالی، اثرات اقتصادی خشکسالی، تحصیلات و سن باغدار بودند. در نهایت برای بررسی نوع شناسی باغداران از تحلیل خوشه ای استفاده شد و باغداران مورد مطالعه به سه دسته باغداران حرفه ای، باغداران تفننی، باغداران شبه حرفه ای تقسیم شدند، سپس نسبت به شناخت خصوصیات و ویژگی های هر گروه اقدام شد و در نهایت برای بهبود شرایط آنها توصیه هایی ارائه شده است.